هنگامی که یزید بن معاویة در ۱۴ ربیع الأول سال ۶۴ هجری به درکات جحیم شتافت ، فرزندش معاویة بن یزید به جای وی نشست. او پس از چهل روز ، یعنی در روز ۲۵ ربیع الثانی بر فراز منبر رفت و خطبه خواند و اعمال پدران خود را یاد کرد و گریه شدیدی نمود و آنگاه خود را از خلافت خلع نمود.
مروان بن حکم از پای منبر برخاست و گفت ، الحال که طالب خلافت نیستی ، پس أمر خلافت را به سویی بیفکن.
معاویة بن یزید گفت ، من حلاوت خلافت را نچشیدم چگونه راضی شوم که وزر و وبال آن را بچشم؟!
بعد از این واقعه در خانه نشست و مشغول گریه شد و بعد از ۲۵ یا ۳۰ یا به نقلی ۴۰ روز فوت نمود ، و به قولی او را مسموم کردند. پس از او خلافت اولاد أبوسفیان تمام شد و به مروان لعین و آل او منتقل گردید.
تتمّةُ المنتهی / ۷۲. حاج شیخ عبّاس قمی
بعد از به درک واصل شدن یزید ملعون ، فرزندش معاوية ، به خلافت رسید او در هیچ یک از أمور حکومت وارد نگردید و حتی بر مردم نماز نیز نخواند ، او به بیماری مبتلا گشت تا اینکه بعد از مدت کوتاهی از دنیا رفت.
عدّه ای از مورّخین مدت خلافت او را ۴۰ روز و عدّه ای دو ماه و نهایتاً سه ماه نگاشته اند ، و سن او را در هنگام فوت ۲۰ یا ۲۱ سال ذکر کرده اند.
او هنگامیکه بعد از پدر به حکومت رسید بر منبر رفت و اینچنین خطبه خواند ؛
همانا این خلافت ریسمان إلهی است و جدّم معاویة با أهل آن در این أمر نزاع نمود و آنرا به ناحقّ از علیّ بن أبی طالب که أحقّ به آن بود گرفت و آنچه را که میخواست با شما انجام داد که میدانید ، تا آنکه زمان مرگش فرا رسید و در قبرش گرفتار گناهان خویش شد.
سپس أمر به پدرم رسید که او نیز اهلیّت تصدّی خلافت را نداشت و با فرزند دختر رسول خدا به دشمنی پرداخت و او نیز عمرش تمام شد و در حالیکه گرفتار گناهان خویش بود راهی قبر گردید.
سپس به شدّت به گریه افتاد و ادامه داد ، از بزرگترین أمور و مصائب بر ما این است که میدانیم چه جایگاه بد و محل رجوع پستی در جهنّم در انتظار اوست. یزید عترت رسول خدا را به قتل رساند ، شرب خمر را مباح کرد و کعبه را تخریب نمود و از شیرینی خلافت چیزی نچشید و من نیز از تلخی آن پیروی نخواهم کرد ، خودتان میدانید و این حکومت ، من کاری به شما ندارم. به خدا سوگند اگر این دنیا خیر است ، ما به حظّی از آن رسیده ایم و اگر شرّ باشد ، نسل أبوسفیان را بر آنچه از این شرّ بدانها رسیده است ، کافی است.
الصواعق المحرقة / ۱۳۴.
@mohagheghyazdy1
