فَكَیفَ إِذا جِئْنا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهیدٍ وَ جِئْنا بِكَ عَلی هؤُلاءِ شَهیدا (النساء:41)
از آن جایی که خاتم انبیاء -صلی الله علیه و آله- طبق آیه شریفه شاهد بر گذشته و آینده است، میفهمیم که شهود به معنای حضور است، شهادتی معتبر است که حضورا شاهد کاری باشد.
پس مقام رسول الله مقامی است که عالم به ما کان و ما یکون و ما هو کائن باشد و علم خاتم انبیاء -صلی الله علیه و آله- حضوری است، یعنی که همان طوری که اینجا نشسته، همه عوالم را میبیند.
البته حضوری علم پیغمبر به معنای اصطلاحی نیست، پس علم آن حضرت مانند علم تصوری و تصدیقی نیست.
و کلمه امت که در این آیه شریفه سوره بقره میباشد دو احتمال دارد: یک این که طبق قرائت اهل بیت ائمه باشد، دو این که ممکن است مراد از امت گروه خاصی باشند.
همچنان که آیه شریفه اولوا الامر نیز چنین است که مراد از اولوا الامر عده خاصی هستند.
و به حکم عقل هم اولوا الامریت یزید درست نیست، چون اولوا الامری که با خدا محاربه میکند، معنا ندارد خداوند بفرماید اطاعت او واجب است.
تازه اگر عموم اولوا الامر را بگیریم آیه شریفه دیگر دارد:وَ لا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِماً أَوْ كَفُورا (الإنسان:24)
و همچنین در اینجا به حکم عقل مناسبت ندارد همه امت شاهد باشند و شهادت بدهند، چون همه عادل نیستند، چنان که امام سلام الله علیه در روایتی که در ذیل آیه شریفه نقل شده اشاره فرمودند.
«روزنهای به عبودیت فقیهانه» خاطراتی از مرحوم حاج شیخ ذبیح الله قوچانی